Kategoria:

Wskazania i przeciwwskazania do masażu

Czy kiedykolwiek zastanawialiście się z jakimi dolegliwościami powinniśmy  się udać do gabinetu fizjoterapeuty na zabiegu masażu? A w jakich przypadkach powinniśmy go unikać? Czy możemy jednoznacznie stwierdzić, że masaż jest dobry na wszystkie nasze bolączki? A kiedy może nam zaszkodzić?

Zazwyczaj masaż kojarzy nam się z ogromem przyjemności – z relaksem, odpoczynkiem, wyjściem do SPA, z rozluźnieniem i zapomnieniem o całym świecie. Generalnie, można by powiedzieć, że masaż jest dobry na wszystko. Ale niestety nie zawsze powinien zostać wykonany.  Wciąż należy pamiętać, że masaż jest bodźcem mechanicznym, który w istotny sposób oddziałuje na nasz organizm, a w szczególności podczas masażu całościowego.

Miejscowe oddziaływanie masażu z wykorzystaniem technik głaskania, rozcierania, ugniatania czy oklepywania, wzmaga przemieszczanie się krwi i limfy w naczyniach, powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, co przyczynia się do zwiększenia przepływu krwi przez mięśnie, szybsze odżywienie i dotlenienie tkanek, a także sprawniejsze wydalanie produktów przemiany materii. W konsekwencji wzrost przepływu krwi przez organizm wpływa korzystnie na pracę układu mięśniowego, układu krwionośnego – w tym i serca, układu oddechowego, a także układu nerwowego.

Podstawowe wskazania do masażu klasycznego:

  • Zalecenie lekarskie
  • Stan po wysiłku fizycznym
  • Przykurcze, niedowłady, porażenia mięśni
  • Naciągnięcia i naderwania ścięgien
  • Stan po złamaniach, zwichnięciach, skręceniach i stłuczeniach
  • Zapalenie podostre ścięgien, kaletek, pochewek, torebek stawowych
  • Zmiany przeciążeniowe mięśni i stawów
  • Zespoły bólowe kręgosłupa
  • Nerwobóle
  • Wady postawy nabyte i wrodzone – związane z zaburzoną statyką ciała
  • Zaburzenia trofiki i wyglądu skóry
  • Blizny i bliznowce
  • Stany pooperacyjne
  • Powracanie do formy po długotrwałym unieruchomieniu, chorobie czy wypadku
  • Schorzenia związane z długim przebywaniem w łóżku
  • Choroby reumatyczne i zwyrodnieniowe stawów
  • Stan po udarze niedokrwiennym i krwotocznym
  • Choroby neurologiczne m.in. choroba Parkinsona czy stwardnienie rozsiane
  • Przemęczenie, wyczerpanie, stres, niedobory snu, nerwice, problemy z koncentracją

 

Już wiemy w jakich sytuacjach i w jakich schorzeniach wskazane jest korzystanie z zabiegu masażu. Teraz pora dowiedzieć się, jakie objawy, stany czy choroby będą przeciwwskazaniem do wykonania tego typu zabiegu.

Oto kilka kluczowych przeciwwskazań do masażu:

  • Gorączka, powyżej 38˚C
  • Ostre i niektóre podostre stany zapalne
  • Choroby skóry, którym towarzyszą pęcherze, wypryski, zmiany ropne i zapalne
  • Przerwana ciągłość skóry, otwarte rany
  • Wrodzona łamliwość kości oraz niepełny zrost kostny
  • Niewyrównane wady serca
  • Choroby naczyniowe m.in. miażdżyca, zapalenie żył, skaza naczyniowa, żylaki i tętniaki
  • Zaawansowane nadciśnienie
  • Krwotoki lub zagrożenia ich wystąpienia
  • Zaburzenia w krzepliwości krwi – hemofilia
  • Choroby zakaźne, infekcje
  • Choroby nowotworowe
  • Wczesny stan po naderwaniu lub zerwaniu ścięgien oraz mięśni
  • Czas ciąży – możemy wykonywać masaż tylko za zgodą i zaleceniem lekarza
  • Menstruacja – przeciwwskazanie do masażu okolicy brzucha i odcinka lędźwiowego kręgosłupa
  • Złe samopoczucie, zawroty głowy, osłabienie organizmu

Podsumowując możemy stwierdzić, że owszem, masaż jest dobry na wszystko. Ale nie zapominajmy o tym, jak istotny wpływ ma ten zabieg na cały nasz organizm. Warto więc zawsze przed zabiegiem masażu skonsultować się z lekarzem, fizjoterapeutą, masażystą, czy w danej sytuacji, chorobie czy dolegliwościach masaż będzie mógł zostać wykonany i czy wpłynie na nas korzystnie. Zawsze świadomie dbajmy o swoje zdrowie!

Kategoria:

Masaż = massage, mass, massein…

Wszystkim nam masaż kojarzy się z przyjemnym dotykiem, relaksem, odpoczynkiem. Ale czy zastanawialiśmy się kiedyś nad tym co dokładnie znaczy to słowo? Czym właściwie jest masaż? Od jak dawna dotyk jest stosowany jako metoda lecznicza? Czyli przed nami trochę teorii i historii! Zaczynamy!

Jak wynika z różnorodnych zapisów, etymologia popularnego słowa „masaż”, nie jest do końca jednoznaczna. Wiele pokoleń, języków i kultur poszukiwało wiarygodnego źródła pochodzenia tego słowa, jednak ujednolicenie i ustalenie oficjalnej wersji okazuje się być zadaniem nieosiągalnym. I tak przykłady etymologii słowa „masaż” można aż mnożyć:

  • z języka francuskiego – massage – znaczy „nacierać”
  • z języka greckiego – massein – „ugniatać”
  • z języka hebrajskiego – machach – „dotykać”
  • z języka arabskiego – mass – „dotyk”
  • a z języka polskiego – masaż – mięsienie, mieszanie

Skoro już co nieco wiemy na temat pochodzenia samego słowa masaż, warto się zastanowić, co ten rzeczownik definiuje. I jak się łatwo domyślić, podobnie i w tym przypadku, ciężko znaleźć jednoznaczną wersję i definicję słowa masaż. Jednak nie ulega wątpliwości, że niezależnie od tego, czy definicja jest długa, czy krótka, napisana poprawnie składniowo, czy też niekoniecznie, to zazwyczaj wszystkie te opisy są prawidłowe i przekazują istotę i sens masażu.  Oto przykłady definicji słowa „masaż”:

Masaż jest to egzogenny bodziec mechaniczny, którego źródłem jest ściśle określona praca rąk masażysty na tkankach masowanych.”

Zygmunt Prochowicz 1991

 

Masaż klasyczny jest metodą leczenia fizykalnego zewnętrznych i wewnętrznych objawów chorobowych, a w wielu przypadkach przyczyn chorobowych. Polega on na mechanicznym drażnieniu tkanek, wywierając pośredni i bezpośredni wpływ na organizm. Składa się z wielu chwytów, ruchów i opracowań (głaskania, rozcierania, ugniatania, oklepywania, wibracje, roztrząsania, wałkowania), których celem jest nie tylko leczenie, lecz także zapobieganie wielu chorobom. Masaż jest również integralną częścią odnowy biologicznej.”

Adam Zborowski 1998

 

zabieg fizjoterapeutyczny polegający na sprężystym (nie plastycznym) odkształcaniu tkanek

„ zespół ruchów wywierających ucisk na tkanki i polega on na wykorzystaniu przez masażystę określonych ruchów w określonym tempie i z odpowiednią siłą zgodnie z przebiegiem mięśni, tkanek, naczyń krwionośnych i limfatycznych, od ich obwodu do serca. Masaż powinien być wykonywany rytmicznie, bez rozciągania skóry nieuzbrojoną ręką.”

Źródło Wikipedia

 

Reasumując, możemy powiedzieć, że masaż jest metodą profilaktyki zdrowotnej i leczenia wielu schorzeń, ponieważ zespół wykorzystywanych technik manualnych, w sposób mechaniczny i bezpośredni oddziałuje na całą powierzchnię ciała – skórę, powięź, więzadła i mięśnie, a dodatkowo w sposób pośredni przyczynia się do poprawy funkcjonowania całego organizmu.

A skąd się wziął masaż? Kto jako pierwszy uznał, że dotyk ma lecznicze właściwości? Czy historia masażu sięga aż czasów starożytnych?

Z pierwszych zapisków dotyczących historii leczenia dotykiem wiemy, że masaż wywodzi się z Indii i Chin. W dziele chińskim odnotowano zapis o leczniczym działaniu masażu pochodzącym już z 3000 lat p.n.e., w czasach kiedy to masaż był traktowany jako uzupełnieni obrządków i rytuałów religijnych. Jednak dopiero Hindusi w księdze pochodzącej z 1800 r. p.n.e. dokładnie opisują wskazówki wykonywania masażu. W Grecji ogromne znaczenie dla sportowców miało nacieranie i natłuszczanie ciała przed udziałem w igrzyskach olimpijskich. Stąd wiemy, że w tamtejszej kulturze, masaż był stosowany zarówno jako zabieg leczniczy, kosmetyczny, jak i sportowy.

Późniejszy czas średniowiecza, był okresem, w którym dominował rozwój duchowy, więc w tej epoce inne dziedziny takie jak np. nauka, czy lecznictwo, były po prostu zaniedbywane. Kolejną wzmiankę o masażu znajdziemy dopiero w XVI wieku, gdzie lecznicza siła dotyku, została na nowo odkryta przez francuskiego lekarza i chirurga Ambrożego Paré. Zauważył on, że głaskanie okolicy pooperacyjnej w znacznym stopniu zmniejsza dolegliwości bólowe, a także poprawia wygląd skóry, a mocniejsze nacieranie wpływa korzystnie na mięśnie. Wtedy po raz pierwszy w dziejach medycyny Ambroży Paré opisał swoje obserwacje oraz wnioski i w tym czasie zaczęto stosować masaż jako oficjalną metodę leczenia, potwierdzoną licznymi badaniami nad jego fizjologią i wpływem na ludzki organizm.

W kolejnych latach wielu znakomitych lekarzy i uczonych prowadziło wnikliwe badania związane z masażem jako formą mechanoterapii. Jednak warto podkreślić, że największy rozwój masażu leczniczego nastąpił dopiero na początku XIX wieku. Wtedy to szwedzcy lekarze opracowali specjalną metodę terapeutyczną tzw. „szwedzką gimnastykę”, w której jednym ze składowych elementów był właśnie masaż. Lekarz Per Henrik Ling przyczynił się w znacznym stopniu do propagowania masażu w wybranych jednostkach chorobowych oraz w profilaktyce zdrowotnej. Natomiast lekarz holenderski Johan Mezger stworzył pierwszą szkołę masażu klasycznego. Jednym z uczniów Mezgera był profesor Izydor Zabłudowski, który jest twórcą oryginalnej metody masażu, a jego metody są stosowane aż po dzień dzisiejszy. W tamtym czasie masaż był najpopularniejszą metodą leczniczą, a poziom badań naukowych nad oddziaływaniem masażu, miał niewyobrażalny zasięg. Nagle jednak zaczęli pojawiać się lekarze i naukowcy, którzy usiłowali zastąpić masaż ręczny specjalistycznymi aparatami do automasażu. Oczywiście, aparaty te zostały rozpowszechnione po całym świecie, jednak późniejsze badania udowodniły, że żadna aparatura nie będzie w stanie zastąpić rąk masującego.

Gwałtowny rozwój chemii i farmacji w XX w. przyczynił się do stopniowego zagłuszenia naturalnych metod leczniczych. Lekarstwa, maści i tabletki miały  wpływać na poprawę zdrowia całego organizmu, dlatego ludzie przestali tak intensywnie korzystać z leczenia uzdrowiskowego, zaniedbywali codzienną aktywność fizyczną czy masaż. Dopiero w ostatnich latach ludzie na nowo zaczęli fascynować się środkami medycyny naturalnej oraz wszelkimi prozdrowotnymi formami aktywności fizycznej. W XXI wieku ludzie mają coraz większą świadomość własnego ciała, więc zaczynamy solidnie dbać o siebie, aby w przyszłości  nasze organizmy mogły nam jak najdłużej służyć w pełnym zdrowiu.

Bibliografia:

  1. Adam Zborowski, „Masaż klasyczny”, 1998 r.
  2. Leszek Magiera, „Historia masażu w zarysie.”,2007 r
  3. Leszek Magiera, „Leksykon masażu i terminów komplementarnych.”, 2001 r
  4. www.wikipedia.pl