Kontynuując budowę anatomiczną kręgosłupa dziś opiszemy w jaki sposób połączone są ze sobą poszczególne kręgi i dowiemy się dzięki jakim strukturom nasz kręgosłup jest ruchomy i z czego zbudowany jest „dysk” czyli krążek międzykręgowy.
Na początku musimy wiedzieć, że wszystkie kręgi ruchomej – przedkrzyżowej części kręgosłupa połączone są ze sobą poprzez:
- więzozrosty;
- chrząstkozrosty;
- stawy.
Więzozrosty są tworem tkanki łącznej właściwej, których zadaniem jest scalać ze sobą kości kręgosłupa. Wyróżnia się więzadła długie – biegnące wzdłuż całej przedkrzyżowej części kręgosłupa, oraz więzadła krótkie – łączące ze sobą poszczególne kręgi.
Do więzadeł długich zalicza się:
- więzadło podłużne przednie;
- więzadło podłużne tylne;
- więzadło nadkolcowe;
- więzadło karkowe.
A do więzadeł krótkich należą:
- więzadła żółte;
- więzadła międzykolcowe;
- więzadła międzypoprzeczne.
Rys. Więzadła kręgosłupa, widok od strony bocznej
Chrząstkozrosty w kręgosłupie pojawiają się pod postacią krążków międzykręgowych, łączących ze sobą sąsiadujące trzony kręgów. Zbudowane są z tkanki chrzęstnej włóknistej, zawierającej duże ilości kolagenu, dzięki czemu są odporne na rozciąganie i mało podatne na kompresję.
Krążek międzykręgowy składa się z:
- obwodowo położonego pierścienia włóknistego, który ukształtowany jest z tkanki zbitej, trwałej, zawierającej duże ilości kolagenu typu I,
- jądra miażdżystego umiejscowionego w części centralnej, zbudowanego z tkanki łącznej wiotkiej o konsystencji galaretowatej.
Rys. Budowa krążka międzykręgowego
Łącznie w kręgosłupie występują 23 krążki, które także mają wpływ na ukształtowanie krzywizn kręgosłupa, a dzięki takiej budowie amortyzują wstrząsy chroniąc tym samym rdzeń kręgowy i mózgowie, a także umożliwiając zachowanie ruchomości kręgosłupa. Wraz z wiekiem ilość wody, substancji mineralnych i kolagenu w chrząstce znacznie się zmniejsza i grubość krążka maleje, co w następstwie jest przyczyną częstych chorób i urazów kręgosłupa.
Stawy kręgosłupa są od siebie funkcjonalnie zależne, gdyż należą do grupy stawów sprzężonych. Tego typu połączenie możliwe jest dzięki anatomicznie przystosowanym powierzchniom stawowym położonym na wyrostkach stawowych górnych i dolnych.
W połączeniu kręgosłupa z czaszką, wyróżnia się:
- staw głowowy górny – szczytowo-potyliczny,
- staw głowowy dolny – stawy szczytowo-obrotowe boczne oraz staw pośrodkowy.